دانشگاه اصفهان که به لحاظ قدمت و رشته‌های تحصیلی بزرگترین دانشگاه در منطقه مرکز کشور می‌باشد، دانشگاهی دولتی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است که پایه‌های نخستین آن از سال ۱۳۲۵ شمسی با ایجاد آموزشگاه عالی بهداری اصفهان گذاشته شد. این آموزشگاه با تعدادی دانشیار در خانه محقری واقع در خیابان احمدآباد کار خود را آغاز کرد و پس از مدتی کوتاه از آنجا به ساختمان شمالی دبیرستان سعدی که در آن زمان دارای آزمایشگاه نسبتاً مجهزی بود منتقل شد و آزمایشگاه این دبیرستان مورد استفاده دانشجویان قرار گرفت.
چهار سال پس از آن یعنی در سال ۱۳۲۹ شمسی دانشکدۀ پزشکی اصفهان در جوار آموزشگاه مزبور کار خود را شروع کرد و با داشتن دوره شش ساله تحصیلی و اجازه صدور دیپلم دکتری در پزشکی به دانشجویان پس از نوشتن پایان‌نامه به فعالیتهای آموزشی ادامه داد و بدین ترتیب آموزشگاه عالی بهداری به تدریج تعطیل شد و دانشیاران آن به دانشکده پزشکی منتقل شدند و پس از آن تعدادی از پزشکان واجد صلاحیت نیز برای تدریس استخدام گردیدند.
در سال تحصیلی ۱۳۳۴-۱۳۳۵ دانشکده داروسازی تشکیل شده به دانشکده پزشکی ملحق گشت و کلاس‌ها و آزمایشگاه‌های آن دانشکده که ساختمان‌های مربوط بدان بطور پراکنده در شهر اجاره شده بود، مورد استفاده قرار گرفت.
در سال ۱۳۳۷ دانشکده داروسازی به‌صورت واحدی مستقل درآمد و در همان سال اجازه تأسیس دانشکده ادبیات در اصفهان صادر گردید. این دانشکده از تاریخ ۱۸ آذرماه ۱۳۳۷ فعالیتهای آموزشی خود را شروع کرد. با افزوده‌شدن دانشکدۀ ادبیات به دانشکدههای پزشکی و داروسازی موجودیت دانشگاه اصفهان تحقق یافت و در ۲۵ آذرماه همان سال رئیس دانشگاه منصوب گردید.
در سال تحصیلی ۱۳۴۱-۱۳۴۲ دبیرخانه دانشگاه اصفهان منحل گردید و دانشکدههای ادبیات و پزشکی هر یک به صورت واحدی مستقل زیر نظر اداره کل تعلیمات عالیۀ وزارت فرهنگ وقت در آمد. توضیح اینکه در سال تحصیلی ۱۳۴۱-۱۳۴۲ دانشکدۀ داروسازی مجددا به دانشکدۀ پزشکی ملحق گردید و از پذیرفتن دانشجو برای آن دانشکده خودداری به عمل آمد و ماندۀ دانشجویان آن نیز به دانشکدۀ داروسازی تهران اعزام گردیدند.
در مردادماه ۱۳۴۳ دانشکده علوم در جوار دانشکده ادبیات تأسیس و فعالیتهای آموزشی خود را شروع کرد. در مهرماه ۱۳۴۴ دانشسرای عالی اصفهان-همزمان با دانشسراهای عالی اهواز و تبریز و مشهد در جوار دانشکدههای ادبیات و علوم تأسیس گردید.
در ۱۶ شهریورماه ۱۳۴۶ با تعیین رئیس جدید دانشگاه اصفهان این دانشگاه موجودیت دانشگاهی خود را آغاز کرد. از آن تاریخ تشکیلات دانشگاه صورت نوینی به خود گرفت و ساختمان‌های مختلفی برای دانشکده‌ها در کوی دانشگاه واقع در هزار جریب ایجاد گردید و تاسیسات مورد نیاز نیز بدانها افزوده شد.
در سال تحصیلی ۱۳۴۷-۱۳۴۸ دوره شبانه در دانشگاه اصفهان دائر گردید. همچنین در این سال دانشسرای عالی اصفهان با تشکیلات وسیع‌تر و برنامه‌ای کامل‌تر گسترش یافت و با نام دانشکدۀ علوم تربیتی فعالیتهای خود را شروع کرد و دورۀ تحصیلی آن نیز از دو به چهار سال افزایش یافت.
در سال ۱۳۵۲ انستیتو باغبانی تاسیس گردید. این انستیتو در سال ۱۳۵۶ به دانشگاه صنعتی اصفهان منتقل گردید و اکنون به نام دانشکدۀ کشاورزی در آن دانشگاه به فعالیت خود ادامه می‌دهد. در سال ۱۳۵۴ مدرسه عالی کورش سابق به دانشگاه اصفهان واگذار شد و از آن سال با نام دانشکدۀ علوم اداری و اقتصاد فعالیتهای آموزشی خود را آغاز کرد.
در سال ۱۳۵۵ دانشکدۀ زبان‌های خارجی که تا قبل از این تاریخ گروه‌های آن در دانشکدۀ ادبیات فعالیت داشتند، آغاز به کار کرد.
در سال ۱۳۶۵ دوره‌های کارشناسی ارشد در رشته‌های اقتصاد، جغرافیا، ریاضی، زمینشناسی، زیست‌شناسی، شیمی، علوم تربیتی و فیزیک در دانشگاه اصفهان تأسیس گردید. ضمناً در همان سال دانشکدههای بهداشت، پرستاری، پزشکی، داروسازی و دندانپزشکی از دانشگاه اصفهان مجزا شده به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان منتقل گردید. در سال ۱۳۶۷ دانشکدۀ مهندسی با دو رشتۀ مهندسی کامپیوتر (سخت‌افزار-نرم‌افزار) و مهندسی عمران- نقشه‌برداری تأسیس گردید.
در سال ۱۳۶۹ دورۀ دکتری ریاضی در دانشگاه اصفهان تأسیس شد. دورۀ مذکور از سال تحصیلی ۱۳۷۱-۱۳۷۲ فعالیتهای آموزشی خود را شروع کرده است. همچنین در سال ۱۳۷۱ دورۀ دکتری جغرافیا تأسیس شد و در همین سال دانشکدۀ تربیت بدنی و علوم ورزشی تأسیس گردید و گروه تربیت بدنی از دانشکدۀ علوم تربیتی به این دانشکده منتقل شد.
بر پیشانی این شهر زیبای خدا، دانشگاه اصفهان با قدمتی ۷۰ ساله بهعنوان نگین اندیشه و خردورزی و بزرگترین دانشگاه مرکز کشور میدرخشد و بیش از یکصد هزار دانش‌آموختۀ این دانشگاه در مسند مسئولیت‌های مهم کشور خدمت کرده و اثربخش بوده‌اند.
در راستای افق آیندۀ دانشگاه اصفهان، مسیری روشن و هموار و برنامۀ مهمی در این خصوص در نظر گرفته است:
- سوق‌بخشیدن به توسعۀ مرزهای دانش، تبدیل آن به فناوری و تولید ثروت
- پاسخگویی به نیازهای علمی جامعه در جهت توسعۀ پایدار
- تداومحضور مؤثر در عرصۀ ملی و بین‌المللی
از مهمترین رسالتهای مصوب برنامۀ راهبردی این دانشگاه است.
در حال حاضر دانشگاه اصفهان با استفاده از توان علمی بیش از ۶۵۰ عضو هیأت علمی و تعلیم و تربیت بیش از ۱۵۰۰۰ دانشجو در ۷۰ رشته تحصیلی در مقطع کارشناسی، ۱۸۵ رشتۀ تحصیلی در مقطع کارشناسی ارشد و ۱۱۹ رشته در مقطع دکتری نقش مهم و اساسی خود را در اعتلای فضای علمی، فرهنگی و اجتماعی جامعه ایفا می‌نماید.
۱- اندیشکدۀ خانواده / ۲- اندیشکدۀ تربیت / ۳- اندیشکدۀ توسعه مدیریت / ۴- اندیشکدۀ مدلسازی و خط‌مشی‌پژوهی
دانشگاه اصفهان که به لحاظ قدمت و رشته‌های تحصیلی بزرگترین دانشگاه در منطقه مرکز کشور می‌باشد، دانشگاهی دولتی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است که پایه‌های نخستین آن از سال ۱۳۲۵ شمسی با ایجاد آموزشگاه عالی بهداری اصفهان گذاشته شد. این آموزشگاه با تعدادی دانشیار در خانه محقری واقع در خیابان احمدآباد کار خود را آغاز کرد و پس از مدتی کوتاه از آنجا به ساختمان شمالی دبیرستان سعدی که در آن زمان دارای آزمایشگاه نسبتاً مجهزی بود منتقل شد و آزمایشگاه این دبیرستان مورد استفاده دانشجویان قرار گرفت.
چهار سال پس از آن یعنی در سال ۱۳۲۹ شمسی دانشکدۀ پزشکی اصفهان در جوار آموزشگاه مزبور کار خود را شروع کرد و با داشتن دوره شش ساله تحصیلی و اجازه صدور دیپلم دکتری در پزشکی به دانشجویان پس از نوشتن پایان‌نامه به فعالیتهای آموزشی ادامه داد و بدین ترتیب آموزشگاه عالی بهداری به تدریج تعطیل شد و دانشیاران آن به دانشکده پزشکی منتقل شدند و پس از آن تعدادی از پزشکان واجد صلاحیت نیز برای تدریس استخدام گردیدند.
در سال تحصیلی ۱۳۳۴-۱۳۳۵ دانشکده داروسازی تشکیل شده به دانشکده پزشکی ملحق گشت و کلاس‌ها و آزمایشگاه‌های آن دانشکده که ساختمان‌های مربوط بدان بطور پراکنده در شهر اجاره شده بود، مورد استفاده قرار گرفت.
در سال ۱۳۳۷ دانشکده داروسازی به‌صورت واحدی مستقل درآمد و در همان سال اجازه تأسیس دانشکده ادبیات در اصفهان صادر گردید. این دانشکده از تاریخ ۱۸ آذرماه ۱۳۳۷ فعالیتهای آموزشی خود را شروع کرد. با افزوده‌شدن دانشکدۀ ادبیات به دانشکدههای پزشکی و داروسازی موجودیت دانشگاه اصفهان تحقق یافت و در ۲۵ آذرماه همان سال رئیس دانشگاه منصوب گردید.
در سال تحصیلی ۱۳۴۱-۱۳۴۲ دبیرخانه دانشگاه اصفهان منحل گردید و دانشکدههای ادبیات و پزشکی هر یک به صورت واحدی مستقل زیر نظر اداره کل تعلیمات عالیۀ وزارت فرهنگ وقت در آمد. توضیح اینکه در سال تحصیلی ۱۳۴۱-۱۳۴۲ دانشکدۀ داروسازی مجددا به دانشکدۀ پزشکی ملحق گردید و از پذیرفتن دانشجو برای آن دانشکده خودداری به عمل آمد و ماندۀ دانشجویان آن نیز به دانشکدۀ داروسازی تهران اعزام گردیدند.
در مردادماه ۱۳۴۳ دانشکده علوم در جوار دانشکده ادبیات تأسیس و فعالیتهای آموزشی خود را شروع کرد. در مهرماه ۱۳۴۴ دانشسرای عالی اصفهان-همزمان با دانشسراهای عالی اهواز و تبریز و مشهد در جوار دانشکدههای ادبیات و علوم تأسیس گردید.
در ۱۶ شهریورماه ۱۳۴۶ با تعیین رئیس جدید دانشگاه اصفهان این دانشگاه موجودیت دانشگاهی خود را آغاز کرد. از آن تاریخ تشکیلات دانشگاه صورت نوینی به خود گرفت و ساختمان‌های مختلفی برای دانشکده‌ها در کوی دانشگاه واقع در هزار جریب ایجاد گردید و تاسیسات مورد نیاز نیز بدانها افزوده شد.
در سال تحصیلی ۱۳۴۷-۱۳۴۸ دوره شبانه در دانشگاه اصفهان دائر گردید. همچنین در این سال دانشسرای عالی اصفهان با تشکیلات وسیع‌تر و برنامه‌ای کامل‌تر گسترش یافت و با نام دانشکدۀ علوم تربیتی فعالیتهای خود را شروع کرد و دورۀ تحصیلی آن نیز از دو به چهار سال افزایش یافت.
در سال ۱۳۵۲ انستیتو باغبانی تاسیس گردید. این انستیتو در سال ۱۳۵۶ به دانشگاه صنعتی اصفهان منتقل گردید و اکنون به نام دانشکدۀ کشاورزی در آن دانشگاه به فعالیت خود ادامه می‌دهد. در سال ۱۳۵۴ مدرسه عالی کورش سابق به دانشگاه اصفهان واگذار شد و از آن سال با نام دانشکدۀ علوم اداری و اقتصاد فعالیتهای آموزشی خود را آغاز کرد.
در سال ۱۳۵۵ دانشکدۀ زبان‌های خارجی که تا قبل از این تاریخ گروه‌های آن در دانشکدۀ ادبیات فعالیت داشتند، آغاز به کار کرد.
در سال ۱۳۶۵ دوره‌های کارشناسی ارشد در رشته‌های اقتصاد، جغرافیا، ریاضی، زمینشناسی، زیست‌شناسی، شیمی، علوم تربیتی و فیزیک در دانشگاه اصفهان تأسیس گردید. ضمناً در همان سال دانشکدههای بهداشت، پرستاری، پزشکی، داروسازی و دندانپزشکی از دانشگاه اصفهان مجزا شده به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان منتقل گردید. در سال ۱۳۶۷ دانشکدۀ مهندسی با دو رشتۀ مهندسی کامپیوتر (سخت‌افزار-نرم‌افزار) و مهندسی عمران- نقشه‌برداری تأسیس گردید.
در سال ۱۳۶۹ دورۀ دکتری ریاضی در دانشگاه اصفهان تأسیس شد. دورۀ مذکور از سال تحصیلی ۱۳۷۱-۱۳۷۲ فعالیتهای آموزشی خود را شروع کرده است. همچنین در سال ۱۳۷۱ دورۀ دکتری جغرافیا تأسیس شد و در همین سال دانشکدۀ تربیت بدنی و علوم ورزشی تأسیس گردید و گروه تربیت بدنی از دانشکدۀ علوم تربیتی به این دانشکده منتقل شد.
بر پیشانی این شهر زیبای خدا، دانشگاه اصفهان با قدمتی ۷۰ ساله بهعنوان نگین اندیشه و خردورزی و بزرگترین دانشگاه مرکز کشور میدرخشد و بیش از یکصد هزار دانش‌آموختۀ این دانشگاه در مسند مسئولیت‌های مهم کشور خدمت کرده و اثربخش بوده‌اند.
در راستای افق آیندۀ دانشگاه اصفهان، مسیری روشن و هموار و برنامۀ مهمی در این خصوص در نظر گرفته است:
- سوق‌بخشیدن به توسعۀ مرزهای دانش، تبدیل آن به فناوری و تولید ثروت
- پاسخگویی به نیازهای علمی جامعه در جهت توسعۀ پایدار
- تداومحضور مؤثر در عرصۀ ملی و بین‌المللی
از مهمترین رسالتهای مصوب برنامۀ راهبردی این دانشگاه است.
در حال حاضر دانشگاه اصفهان با استفاده از توان علمی بیش از ۶۵۰ عضو هیأت علمی و تعلیم و تربیت بیش از ۱۵۰۰۰ دانشجو در ۷۰ رشته تحصیلی در مقطع کارشناسی، ۱۸۵ رشتۀ تحصیلی در مقطع کارشناسی ارشد و ۱۱۹ رشته در مقطع دکتری نقش مهم و اساسی خود را در اعتلای فضای علمی، فرهنگی و اجتماعی جامعه ایفا می‌نماید.
۱- اندیشکدۀ خانواده / ۲- اندیشکدۀ تربیت / ۳- اندیشکدۀ توسعه مدیریت / ۴- اندیشکدۀ مدلسازی و خط‌مشی‌پژوهی