این نشست با موضوع «چگونه والدین و مربیان می‌توانند به هویت یابی موفق دختران کمک کنند؟» با حضور خانم دکتر منصوره طالبیان توسط پژوهشکده مهرستان، اندیشکده خانواده در روز ۱۰ آذر ماه سال ۱۴۰۱ به صورت حضوری و مجازی برگزار شد. در ادامه، خلاصه‌ای از آنچه در این جلسه بیان شد، ارائه می‌شود:
خانم دکتر طالبیان پژوهشگر و درمانگر حوزه نوجوان در این نشست به بررسی ابعاد تغییرکودکی به نوجوانی، امیال نوجوانی، ابعاد هویت، عوامل مؤثر برهویت یابی، چالش‌های مربوط به هویت یابی و راهبردهای هویت‌یابی پرداختند و بیان کردند که: در سن نوجوانی با فردی مواجه هستیم که در سه بعد دارای انقلاب شدید شده است: بعد جسمی، بعد عاطفی-روانی و بعد شناختی-ذهنی. و تغییرات در این سه بعد خود را به شکل امیال در نوجوان نشان می‌دهد که شامل این موارد می‌شود:
- میل به زیبایی که باید بتوانیم در سطوح مختلف میل به زیبایی را برای نوجوان ارضاء کنیم،
- هیجان خواهی که نوجوان باید بتواند هیجان مثبت را تجربه کند و برون‌ریزی هیجان منفی را به صورت سالم یاد بگیرد،
- استقلال-خودمحوری که نوجوان مایل است مستقل از والدین هویت جداگانه‌ای داشته باشد و متفاوت از آنها بیندیشد و رفتار کند و روبه روی قوانین خانواده بایستد،
- گروه دوستان که در چت‌های طولانی مدت و میل شدید به گذراندن با دوستان خود را نشان می‌دهد،
- خیال‌پردازی که بروز آن را در خواندن رمان‌های فانتزی در نواجوانان می‌بینیم
- میل جنسی که در واقع نوجوان در حال آماده شدن برای پدر شدن و مادر شدن در آینده است و این نشانه سلامت آنها است،
- در رأس همه این امیال، میل به هویت‌یابی است، اینکه فرد خودش را در کجای زندگی می‌بیند.
خانم دکتر طالبیان ابعاد هویت آن را به ۵ دسته تقسیم کردند که شامل این موارد می‌شود:
- عد فردی: اینکه من چه کسی هستم؟ و چه جور آدمی هستم؟
- بعد اجتماعی: اینکه عضو چه گروهی هستم؟
- بعد دینی: باید و نبایدهای دینی و تکلیفی
- بعد ملی: بستگی داشتن نسبت به وطن
- بعد جنسیتی: که نگاه نوجوان و بخصوص دختران نسبت به جنسیتی که دارند چیست؟
در خصوص عوامل مؤثر بر هویت‌یابی می‌توان به خانواده، فرهنگ و جامعه، تکنولوژی و شبکه‌های اجتماعی، شخصیت، همسالان و مدرسه اشاره کرد. امروزه خانواده از نقش هویت دهنده سنتی خودش فاصله گرفته و جایگاه قبلی خودش را از دست داده است و در مقابل، پیام‌های شبکه‌های اجتماعی بیشترین تأثیر را بر هویت‌یابی نوجوانان دارند. در بعد شخصیت می‌توان گفت یک عامل بسیار مهم عزت نفس است که سازه بنیادین سلامت روان را تشکیل می‌دهد. شکل‌گیری عزت نفس کافی و درست در دختران باعث هویت‌یابی صحیح‌تری در آنها می‌شود. اگر عزت نفس پایین باشد، نوجوان برای جبران آن کمال‌گرا می‌شود که این کمال‌گرایی منجر به بروز اشکالات رفتاری و احساسی زیادی برای نوجوان خواهد شد.
در خصوص راهبردها خانم دکترطالبیان به این عوامل اشاره کردند: شیوه‌های فرزند پروری، شخصیت، شیوه ارائه اطلاعات، تفکر انتقادی، افزایش مهارت‌های ارتباطی، دسترسی به گروه‌های همسال و مشارکت اجتماعی.
در بین این عوامل اولین و زیرساختی‌ترین راهبردهای هویت‌یابی، خانواده می‌باشد. چگونگی ارتباط بین والدین و فرزندان درخانواده بر نحوه هویت‌یابی دختران اثرگذار است. در این رابطه دو نوع والدین داریم: والدین هلیکوپتری و والدین مقتدر.
والدین هلیکوپتری دائماً خدمت‌دهنده هستند، به شدت حمایت‌گر هستند و به شدت مراقبت‌کننده هستند. همچنین چک کردن، تحقیر و عدم امنیت، عدم واگذاری مسؤلیت، زیر سؤال بردن کفایت نوجوان و توجه مشروط از دیگر ویژگی‌های این نوع والدین است.
والدین مقتدر که هویت‌یابی سالم‌تری را برای فرزند خود شکل می‌دهند دارای ۳ ویژگی مهم هستند: ۱) محبت و احترام متقابل بین والدین و فرزندان برقرار است. والدین به مدل فرزند خود احترام می‌گذارند و در کنار او هستند و در هر شرایطی به او محبت می‌کنند. ۲) ثبات و منطق به این معنی که اگر چیزی قانون باشد همیشه هست ولی تعداد این قوانین کم است و دلایل و منطق قوی دارند و ۳) امنیت و تعیین خط قرمز در خانواده.
ایشان در انتها بیان داشتند که هویت‌یابی در دوران اخیر متفاوت از قبل شده است و نوجوان در دوران امروز در مقابل قوانین و محتواهای فکری که به او داده می‌شود، سؤال می‌کند که چرا باید بپذیرد و والدین باید نسبت به این مسأله مهم آگاهی داشته باشند. نوجوان باید احساس کند والدین در کنار او هستند نه در مقابل او و در جایی که نوجوان ذی‌نفع است، نظر او نیز خواسته شود و خواسته‌های او هم مدنظر قرار گیرد که این مسأله نه تنها باعث رشد نوجوان می‌شود بلکه باعث نزدیکی او با والدینش نیز می‌شود.
