عنوان طرح | شناسایی و بررسی اندیشکدههای مطرحِ فعال در حوزههای فرهنگی اجتماعی و ارائۀ مدل پیشنهادی در خصوص راهاندازی اندیشکده در ایران |
کارفرما | مرکز احیاء اندیشه و سیرۀ علوی |
مجری و همکاران | محمدصالح طیبنیا، سهراب هاشمی نژاد، مینا فلاح |
سال شروع | مهرماه ۱۳۹۶ |
سال اتمام | شهریورماه ۱۳۹۷ |
معرفی طرح
در بدو راهاندازی اندیشکده، نیاز بود تا مؤسسان و پژوهشگران نسبت به نوع فعالیتهای اندیشکدهها، ویژگیها و تفاوتهای آن با انواع مراکز دانشی و پژوهشی دیگر شناختی نسبتاً عمیق پیدا کنند تا فرایند راهاندازی اندیشکده و تعریف پروژهها بهصورت عالمانه و اثربخش انجام شود. طی بررسیهایی که انجام شد مشهورترین محققان، تعدادی از منابع مرجع اعم از کتب و مقالات و برخی از مراکز پیشرو در انجام مطالعات متمرکز بر اندیشکدهها شناسایی شدند. مؤسسه لادر دانشگاه پنسیلوانیا از طریق “برنامه اندیشکدهها و جوامع مدنی” سالانه اندیشکدههای جهان را بر مبنای معیارهای مختلف ردهبندی میکند و نتایج آن را در گزارش شاخص اندیشکدههای جهان ارائه میدهد. بیشک این گزارش یکی از مهمترین منابع موجود در شناسایی و رتبهبندی اندیشکدههای جهان است. نزدیک به ۳۰ اندیشکده برتر جهان که فعالیتهای شاخصی در حوزه های فرهنگی اجتماعی داشتند و همچنین به لحاظ سایت اطلاعات خوبی را بارگذاری کرده بودند، شناسایی و انتخاب شدند و مواردی از جمله تاریخچه، ساختار، فرایندهای مالی، پروژهها، محصولات و نحوۀ تأثیرگذاری بر سیاستهای کلان و افکار عمومی استخراج و مدون گردید.
حاصل این مطالعه در قالب کتابی با سه فصل مشتمل بر موضوعاتی نظیر: تعاریف موجود راجع به اندیشکده، جایگاه و کارکرد، تاریخچه، انواع اندیشکده، نحوه مدیریت، ساختار و تشکیلات، اثر محیط بر اندیشکده، اثرگذاری اندیشکدهها بر جامعه پیرامونی، مروری آماری بر اندیشکدههای جهان و وضع اندیشکدههای ایرانی در ردهبندی جهانی، دستهبندی مؤسسات پژوهشی تراز اول جهان (که در رده اندیشکدهها قرار گرفتهاند) و استخراج تاریخچه، ساختار، نحوه تأمین منابع مالی، پروژهها و یافتهها، نحوه تأثیرگذاری بر سیاستها در سطوح مختلف و نشر نتایج تحقیقات و خروجیهای هر اندیشکده و نهایتاً مدل پیشنهادی برای راهاندازی اندیشکده در ایران (ملزومات، ساختار، فرایندها، نحوۀ تأمین منابع انسانی، تجهیزاتی و مالی و …) در سال ۱۳۹۷ توسط نشر مهرستان تولید و منتشر گردید.