برچسب: انتشارات مهرستان

«مدل» بازنمایی قابل فهم‌تری از واقعیت موجود است. مدل‌سازی زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که محقق به منظور حل مسئله‌ای از دنیای واقعی یا ارائه یافته‌هایش، تصویری از ارتباط میان مفاهیم را به نمایش می‌گذارد، تصویری که در حد فهم و درک مخاطب بوده و ابزاری برای ارتقاء قدرت تحلیل و تفکر و اتخاذ مناسب‌ترین تصمیمات است.
مدل‌ها، انواع گوناگونی داشته و کاربردهای حیاتی متنوع و فراوانی در همه زمینه‌های علوم و فناوری دارند؛ اما به‌کارگیری آن‌ها در مسائل فرهنگی و اجتماعی جامعه که از قضا تعداد متغیرهای درگیر زیاد و ارتباطات پیچیده هستند، کم‌رنگ می‌‌باشد. این تک‌نگاشت با مروری بر مفاهیم مدل‌سازی، انواع مدل‌ها، فرایندها و کاربردها راهنمایی برای استفاده از این ابزار به‌ویژه در مسائل فرهنگی و اجتماعی است.

جهت تهیۀ کتاب «مدل‌سازی اجتماعی» و سایر کتاب های منتشر شده در واحد نشر مهرستان می‌توانید به سایت book.mehrstan.ir مراجعه کنید و یا با شماره تلفن‌های ۳۲۳۶۸۷۵۵-۰۳۱ و ۰۹۳۷۰۰۱۲۹۰۰ (انتشارات مهرستان) تماس حاصل فرمائید.

اولویت مهم هر نظام آموزش باید شکوفاسازی توانمندی‌های کودکان باشد. برای محقق ساختن این هدف، نظام‌های آموزشی باید منعطف‌تر و پویاتر عمل کنند و رویکردهای نوآورانه نسبت به یادگیری و آموزش در پیش گیرند که به مدارس امکان پیشرفت هم‌زمان با تغییرات اجتماعی و اقتصادی را بدهد و آموزش باکیفیت را برای همگان محقق سازد. مدارس بسیاری سعی دارند دیدگاه‌های سنتی نسبت به مدرسه را کنار بگذارند و فرایندهای متداول آموزش و یادگیری را به چالش بکشند.

باتوجه‌به اهمیت نوآوری در مدارس دنیای جدید که متفاوت از دنیایی است که مدرسه در آن متولد شد، این کتاب با دو هدف کلی سعی در ارائه نمونه‌هایی از رویکردهای نوآورانه در مدارس کشورهای مختلف دنیا دارد:

اول، نمونه‌های مدارس نوآور می‌تواند الهام‌بخش تغییر رویکرد در مدارس ایران باشد. امروز در ایران آموزش توجه ویژه‌ای دریافت می‌کند و حتی در مقایسه با دو نسل گذشته می‌توان گفت خانواده‌ها برای آموزش فرزندان وسواس بیشتری به خرج می‌دهند و اهمیت کسب دانش و مهارت را خوب درک می‌کنند؛ بنابراین امروز ایده‌های نو و موفق آموزش در ایران طرف‌داران بسیاری دارد. البته باید دانست مادامی نمونه‌های نوآوری مدارس دنیا می‌تواند به توسعه مدل‌های بومی ما کمک مؤثر کند که به‌جای کپی‌کردن محصول نوآوری به روند شکل‌گیری نوآوری مطابق اقتضائات محیطی مدارس توجه و تلاش شود نیازهای بومی به‌خوبی شناسایی و در پاسخ به آنها نوآوری شود.

هدف دوم کتاب مدرسه در مدار زندگی این است که رهبران فکری پس از طرح نوآوری‌های بومی با الهام گرفتن از نمونه‌های کتاب بتوانند در سطح سیاست‌گذاری تأثیرات مثبتی ایجاد کنند و زمینهٔ توسعه آموزش به‌روز و متعالی را برای همه کودکان ایران فراهم نمایند. چون اگر نوآوری به سطح سیاست‌گذاری نرسد و به بخش خصوصی محدود شود، تنها تعداد محدودی از کودکان که به آن دسترسی دارند می‌توانند از آن بهره‌مند شوند و حداقل زمان بیشتری می‌برد تا در دسترس همگان قرار گیرد.

مدرسه در مدار زندگی در دو فصل تنظیم شده است. فصل اول کتاب به‌ضرورت تغییر رویکرد نسبت به مدارس، تعاریف و واژگان کلیدی و شاخص‌های مورداستفاده در انتخاب نمونه‌ها و معرفی دو رویکرد کلان و خرد نوآوری پرداخته است. در فصل دوم نیز که بخش اصلی کتاب را تشکیل می‌دهد، ده مدرسهٔ نوآور جهان و عملکرد آنها در چارچوب شاخص‌های زیر معرفی شده است: اهداف، اصول و ارزش‌ها، بارزترین ویژگی، روش‌های تربیتی و برنامه درسی، نحوه جذب و گزینش مخاطبان، مدیریت و ساختار سازمانی، امکانات فیزیکی و روش‌های جذب منابع مالی. در پایان و در مقام جمع‌بندی نیز با تحلیل نوآوری‌های این مدارس، پیشنهادات کاربردی در قالب ایده‌ها و تجربیات ارائه شده است. مطالعه این کتاب را به تمام فعالان حوزه آموزش پیشنهاد می‌کنیم. 

جهت تهیۀ کتاب «مدرسه در مدار زندگی» و سایر کتاب های منتشر شده در واحد نشر مهرستان می‌توانید به سایت book.mehrstan.ir مراجعه کنید و یا با شماره تلفن‌های ۳۲۳۶۸۷۵۵-۰۳۱ و ۰۹۳۷۰۰۱۲۹۰۰ (انتشارات مهرستان) تماس حاصل فرمائید.

ثبات قدم و گردش نخبگانی در فرایند خط‌مشی‌گذاری دو عنصر بسیار مهم و تعیین‌کننده در ادارۀ امور کشور محسوب می‌شوند. برخی از نهادهای مؤثر در خط‌مشی‌گذاری همچون مجلس شورای اسلامی و دولت به دلیل حضور کوتاه‌مدت و درگیری با فضای سیاسی و اقتضائات و مسائل روز جامعه از ثبات ‌قدم و استواری کمتری برخوردار هستند و غالب دغدغه‌ها و تصمیماتشان نیز در جهت حل مسائل اقتضایی است. در مقابل نهادهایی تعریف و طراحی شده اند که  شأن و ماموریت آنها خط‌مشی‌گذاری است، اما چیدمان اعضاء و تفکر حاکم بر آنها تا حدود زیادی صلب بوده و به نظر می‌رسد گردش نخبگانی که منشأ تحولات مؤثر است در آنها به سختی اتفاق می‌افتد. در این شرایط به نظر می‌رسد ایجاد تغییرات پایه‌ در ابعاد و اجزاء برخی از این ساختارها و فرایندها در کوتاه‌مدت و میان‌مدت به دور از واقعیت و در مواردی بر خلاف حزم‌اندیشی‌ بوده و یا نیاز به نگاه و هدف گذاری های بلندمدت داشته باشد؛ سؤالی که در اینجا مطرح می‌گردد این است  که در وضع موجود و با حداقل تغییرات ساختاری آیا می‌توان فرایند خط‌مشی‌گذاری را نظام‌مند و بخردانه طراحی و پیاده سازی نمود؟

در مقولۀ خط‌مشی‌گذاری عمومی، نشست‌ها و همایش‌های مختلفی برگزار شده و منابع متعدد علمی به رشته تحریر درآمده؛ اما این مطالب در بسیاری از موارد یا بیان کلیات بوده و یا به ارائه مدل‌های مفهومی محدود شده و یا ترجمۀ ناقصی از حکمرانی در کشورهای خارجی می‌باشد و به زعم اندیشمندان حوزه خط‌مشی‌گذاری ، همچنان فقدان یک منظومۀ فکری جامع به صورت جدی در این حوزه مشاهده (احساس) می گردد. حجم انبوه سیاست‌ها، برنامه‌ها، قوانین و مقررات و  در عین حال ناکارآمدی و عملیاتی نبودن بسیاری از آن‌ها، نشان‌ از ضعف عقلانیت و دانش لازم در نظام خط‌مشی‌گذاری موجود دارد. در این میان سطح پایین (کیفیت پایین- درجه پایین) خبرگی و شایستگی برخی از نهادهای سیایت گذار در نظام حکمرانی نیز خود مزید بر علت شده تا کیفیت بسیار پایین خط‌مشی‌ها، قوانین و برنامه‌های آنها را شاهد باشیم.

قریب به یک قرن است که مجموعه‌هایی با هدف تولید پشتوانه‌های علمی برای سیاست‌گذاری یا جهت‌دهی به سیاست‌ها، در سراسر دنیا، به ویژه در کشورهای توسعه یافته بوجود آمده‌اند. این مؤسسات با حضور نخبگان در کارگروه‌هایی تخصصی، به دنبال تولید محتواهای قابل فهم، مطمئن، کاربردی، مفید و در بازه زمانی قابل قبول برای نهادهای سیاست‌گذار با هدف جهت دهی به رفتارهای اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جوامع هستند. اینگونه مؤسسات و مجامع علمی، در قالب مفهوم «اندیشکده‌ها» تعریف و دسته‌بندی می گردند. که فلسفه وجودی آنها رصد، پایش و ارزیابی محیط، تولید و تحلیل افکار جدید و موثر در تصمیم‌سازی‌های راهبردی و جهت دهی به سیاست‌های آتی در سطح کشور، منطقه و یا عرصه بین‌المللی است. شکل‌گیری اندیشکده‌های فعال در دنیا، نویدبخش بهبود فرایندهای خط‌مشی‌گذاری بوده که  با نقش‌آفرینی، به‌عنوان یک حلقه واسط، در میان نهادهای دانشی، قانون‌گذاری، اجرایی و فضای عمومی جامعه در صدد نزدیک‌نمودن مدل‌های مفهومی به حوزه اجرا و کاربردی نمودن دانش نظری هستند. نگاه بخردانه و آینده‌نگرانۀ این مراکز به موضوعات، متضمن ثبات قدم و استواری در راهبردهای ارائه شده توسط آنها بوده و حضور فعال و موثر نخبگان و صاحب‌نظران و استفاده حداکثری از محصولات فکری آنها در این مراکز از نقاط قوت اندیشکده‌ها به حساب می آید. پژوهشکده مهرستان (مطالعات حکمرانی) از جمله مراکزی است که با هدف تلاش اثربخش برای شناخت، تبیین و حل مسائل کلان کشور به صورت کاربردی از طریق مدل‌سازی، جریان‌سازی و گفتمان‌سازی با تأکید بر ارزیابی، اصلاح و بهبود نظام حکمرانی تأسیس شده است. اندیشکده مدل‌سازی و خط‌مشی‌پژوهی، یکی از مراکز تابعه پژوهشکده مهرستان می‌باشد که با مأموریت کسب دانش و مهارت مربوط به جدیدترین یافته‌های نظری و عملی در حوزه مدل‌سازی و حل مسئله و به کارگیری آن‌ها در حل مسائل اجتماعی جامعه مشغول به فعالیت است.

یکی از اندیشمندانی که به‌درستی ناکارآمدی و دانش‌مبنا نبودن نظام خط‌مشی‌گذاری در ایران را درک کرده و برای جبران این نقیصه تلاش علمی نموده دکتر علی اصغر پورعزت، استاد گروه مدیریت دولتی دانشگاه تهران است. اصلاح سیستم خط‌مشی‌گذاری در نظام خط‌مشی‌گذاری کلان جمهوری اسلامی ایران با استقرار سامانۀ پشتیبان خط‌مشی‌ (به‌عنوان یک سامانۀ رصدگر، خط‌مشی‌پژوه، هدایت‌کننده و ناظر بر فرایندهای خط‌مشی‌گذاری، ارزیابی، اصلاح و بهبود و اجرای صحیح تا تحقق اهداف) از جمله اهداف ایشان می‌باشد که در این راستا طی چند سال گذشته پایان نامه‌هایی از دانشجویان نخبه در دانشگاه‌های برتر کشور به راهنمایی ایشان تدوین و بعضاً در قالب کتاب انتشار یافته است. کتاب حاضر، فرایند خط‌مشی‌پژوهی را در هشت مرحله‌ به‌صورت علمی و عملیاتی مدل‌سازی نموده است. از جمله نقاط متمایزکنندۀ این کتاب نسبت به سایر کتاب‌های مشابه، استفاده از روش موردکاوی با تشریح کاربردی این هشت مرحله است که درک خوبی به مخاطب نسبت به حوزۀ اجرا می‌دهد. این فرآیند هشت مرحله در مورد چهار خط‌مشی  از خط‌مشی‌های کلان مربوط به ادوار گذشته پیاده سازی و ارائه گردیده است. مطالعۀ کتاب حاضر به متولیان خط‌مشی‌گذاری، دستگاه‌های نظارتی، نهادها و مؤسسات آموزشی، پژوهشی و ترویجی که به دنبال ایجاد تحول در جامعه هستند، مدیران اجرایی و پژوهشگران در حوزه‌هایی نظیر سیاست‌گذاری عمومی، مدیریت دولتی، آینده پژوهی، (سایر موارد توسط استاد تدقیق و تکمیل شود) و … توصیه می‌گردد. در پایان سپاسگزار و قدردان زحمات جناب آقای دکتر علی اصغر پورعزت و خانم دکتر سحر بابایی که دقت‌نظر ، تلاش و پیگیری مجدانه‌ای آنها در تولید این اثر فاخر متبلور شده است، هستیم.

جهت تهیۀ کتاب «خط‌ مشی پژوهی» و سایر کتاب های منتشر شده در واحد نشر مهرستان می‌توانید به سایت book.mehrstan.ir مراجعه کنید و یا با شماره تلفن‌های ۳۲۳۶۸۷۵۵-۰۳۱ و ۰۹۳۷۰۰۱۲۹۰۰ (انتشارات مهرستان) تماس حاصل فرمائید.

هنگامی که معلم یک مدرسه دولتی بودم، از یادگیری و آنچه که می‌­توانیم از آن بیاموزیم، فهم بسیار محدودی داشتم. من باید نود درصد آنچه را به عنوان معلم انجام می‌­دادم، دور می‌­انداختم! … آموزش در خانه چشمان مرا به یک دنیای بزرگتر و شگفت انگیزتر نسبت به آنچه که می‌­شناختم، باز کرد. با توسعه فناوری و افزایش دسترسی به منابع یادگیری در عصر اطلاعات، آموزش در خانه یکی از گزینه­‌های محتمل در آموزش و پرورش آینده تلقی می‌­شود. این کتاب در پی پذیرش بی‌­قیدوشرط آموزش در خانه و ترویج این رویکرد نیست؛ بلکه درصدد معرفی خاستگاه، ویژگی‌ها و ابعاد مختلف آن به­‌عنوان پدیده­ای نوین و رو به رشد در دنیای معاصر است. هر چند در نگاه اول به نظر می‌­رسد آموزش در خانه به عنوان پدیده­ای نوظهور در کشورهای غربی بیشتر متداول است و در کشور ما رواج چندانی ندارد، با این حال، شواهد نشان می­‌دهند که در سال‌های اخیر، مورد اقبال بسیاری از خانواده‌­ها قرار گرفته و رشد قابل توجهی در کشور داشته است. این کتاب در پی پذیرش بی‌قیدوشرط آموزش در خانه و ترویج آن نیست؛ بلکه تلاش نموده با اتخاذ رویکردی بی‌طرفانه، گامی موثر در راستای معرفی ابعاد مختلف آن به جامعه آموزش و پرورش، پژوهشگران و خانواده‌ها بردارد.

جهت تهیۀ کتاب «آن سوی دیوار مدرسه» و سایر کتاب های منتشر شده در واحد نشر مهرستان می‌توانید به سایت book.mehrstan.ir مراجعه کنید و یا با شماره تلفن‌های ۳۲۳۶۸۷۵۵-۰۳۱ و ۰۹۳۷۰۰۱۲۹۰۰ (انتشارات مهرستان) تماس حاصل فرمائید.

اتاق فکر، اندیشکده، هیئت اندیشه‌ورز یا هر نام دیگری که برای آن می‌گذارید، حدود یک قرن است که در زندگی انسان مدرن رخ نموده تا نقشی در کاربردی‌سازی دانش و سهمی در سیاست‌ورزی حاکمان داشته باشد. اندیشکده با مأموریت تاثیرگذاری بر سیاست‌ها، قوانین و افکار عمومی و بهبود شیوه‌های اجرای فرآیندها، در زمین سیاست و نظامی‌گری روئید؛ اما کم‌کم جای پای خود را در عرصه‌های اجتماعی و فرهنگی نیز باز کرد و در این میان «خانواده» با همۀ حساسیت‌ها و ظرافت‌هایش، عرصۀ جذابی برای اندیشکده‌ها بود.

کتاب “موج زنده” بنا به شواهد موجود، برای اولین بار اندیشکده‌های مطرحِ فعال در حوزۀ خانواده را به لحاظ تاریخچه، ساختار، فرایندها، پروژه‌ها، یافته‌ها و نحوۀ تأثیرگذاری بر سیاست‌های کلان و افکار عمومی مورد بررسی قرار داده تا با کسب آگاهی از تجارب موجود و در نظر گرفتن مقتضیات جامعۀ ایرانی، مدلی برای راه‌اندازی اندیشکده در موضوعات اجتماعی در ایران فراهم گردد. این کتاب نه تنها برای فعالین حوزۀ خانواده، بلکه برای مدیران مؤسس اندیشکده‌ها، تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران نهادهای قانون‌گذار، نهادها و مؤسسات آموزشی، پژوهشی و ترویجی که به دنبال ایجاد تحول در جامعه‌اند و پژوهشگران در حوزه‌هایی نظیر مطالعات خانواده، جامعه‌شناسی خانواده، مدیریت فرهنگی، آینده‌پژوهی و … کاربردی و قابل استفاده است.

کتاب موج زنده در ۳۸۰ صفحه مشتمل بر سه فصل نگارش شده است. در فصل اول تعاریف موجود راجع به اندیشکده، جایگاه و کارکرد آن، تاریخچه، انواع اندیشکده‌، نحوه مدیریت، ساختار و تشکیلات، اثر محیط بر اندیشکده، اثرگذاری اندیشکده‌ها بر جامعه پیرامونی، مروری آماری بر اندیشکده‌های جهان و در نهایت وضع اندیشکده‌های ایرانی در رده‌بندی جهانی مورد بررسی قرار گرفته است. فصل دوم ضمن دسته‌بندی مؤسسات پژوهشی تراز اول جهان (که در رده اندیشکده‌‌ها قرار گرفته‌اند) و مؤسسات غیراندیشکده‌ای فعال در حوزه خانواده به تاریخچه، ساختار، نحوه تامین منابع مالی، پروژه‌ها و یافته‌ها، نحوه تأثیرگذاری بر سیاست‌ها در سطوح مختلف و نشر نتایج تحقیقات و خروجی‌های هر اندیشکده در مباحث و مسائل حوزه خانواده می‌پردازد و در فصل سوم یک مدل پیشنهادی برای راه‌اندازی اندیشکده در ایران (ملزومات، ساختار، فرایندها، نحوۀ تأمین منابع انسانی، تجهیزاتی و مالی و …) ارائه گردیده است. این کتاب به صورت هدفمند تألیف و تدوین شده و هدف از این ارتباط کوتاه، رساندن آن به جامعۀ هدف می‌باشد.

جهت تهیۀ کتاب موج زنده و سایر کتاب های منتشر شده در واحد نشر مهرستان  می‌توانید به سایت book.mehrstan.ir مراجعه کنید و یا با شماره تلفن‌های ۳۲۳۶۸۷۵۵-۰۳۱ و ۰۹۳۷۰۰۱۲۹۰۰ (انتشارات مهرستان) تماس حاصل فرمائید.