عنوان طرح |
طراحی مدل حکمرانی امور خانواده در جمهوری اسلامی ایران |
کارفرما |
دفتر مقام معظم رهبری – به واسطه پژوهشکده مطالعات اسلامی آسیبهای اجتماعی دانشگاه شاهد |
مجری و همکاران |
محمدصالح طیبنیا، مهدی ستودهفر، سهراب هاشمی نژاد، وحید کریمی، مینا فلاح |
سال شروع |
مهرماه ۱۳۹۹ |
سال اتمام |
دیماه ۱۴۰۰ |
نهاد خانواده در سالهای اخیر، در سراسر دنیا تغییر و تحولات بسیاری را تجربه نموده است. این تحولات بسیاری از صاحبنظران و افراد دغدغهمند را بر آن داشته تا به تحلیل مسائل خانواده و ارائه راهکارهایی برای رفع مشکلات آن بپردازند. یکی از مباحثی که در کشورمان، بهویژه در دو دهۀ گذشته مطرح بوده، تعیین مکانیسم یا ساختاری برای حمایت و کمک به تحکیم بنیان خانواده در کشور است تا از این طریق، انسجامی در خصوص فعالیتهای مرتبط در سازمانها و نهادهای دولتی و خصوصی ایجاد شود و همچنین مرجعی برای پیگیری اصلاح، بهبود و تصویب سیاستهای اثرگذار بر خانواده و نظارت بر اجرای صحیح آنها از سوی دستگاههای اجرایی کشور باشد.
در سالهای گذشته در راستای ایجاد تشکیلاتی با وظایف و کارکردهای ذکر شده، پیشنهاداتی از سوی نهادها و شخصیتهای فرهنگی مطرح شده است؛ پیشنهاداتی نظیر تشکیل وزارت خانواده در دولت، کمیسیون ویژه یا دائمی خانواده در مجلس، مرکز فراقوهای خانواده و … که علیرغم بحث و بررسیهای فراوان هنوز به نتیجه نرسیده است. رهبر معظم انقلاب اسلامی (مد ظلهالعالی) نیز در جلسات متعددی که با فعالین این حوزه داشتهاند، اشاره به لزوم تدبیری برای تشکیل چنین ساختاری نموده و حتی در دیدار با جمعی از بانوان فرهیخته حوزوی و دانشگاهی در تاریخ سیام فروردین ۱۳۹۳ به شکل گرفتن “مرکز عالی فراقوهای زنان و خانواده” جهت تعیین سیاستهای واحد در این مقوله اشاره نمودند؛ نهادی فراقوهای که سیاستگذاری نماید. برنامههای بلندمدت، میانمدت و کوتاهمدت را برای یک بازۀ زمانی مشخص در دستگاهها تنظیم و پیگیری کند. گزارش بخواهد و نظارت و ارزیابی همراه با ضمانت اجرایی داشته باشد.
با توجه به اهمیت موضوع و بیان این دغدغه توسط مقام معظم رهبری مدظلهالعالی در جلسات مختلف، پژوهشکدۀ مهرستان با مشارکت و همکاری دانشگاه شاهد پژوهشی با عنوان «ارائه مدل حکمرانی امور خانواده در جمهوری اسلامی ایران» را در نیمه دوم سال ۱۳۹۹ در دستور کار قرار داد.
ترسیم و تحلیل وضعیت موجود حکمرانی خانواده در ایران، شناسایی نهادهای حاکمیتی موجود در حوزۀ خانواده در ایران و برخی از کشورهای منتخب، آسیبشناسی نظام حکمرانی خانواده، شناسایی و بررسی سناریوهای مختلف در مورد ساختار متولی حکمرانی امور خانواده، پیشنهاد مناسبترین ساختار و سازوکارهای مورد نیاز برای تشکیل آن در جمهوری اسلامی ایران از جمله موارد مطرح در این پروژه میباشند.