پایگاه رسمی پژوهشکدۀ مهرستان (مطالعات حکمرانی)

دسته‌ها
پروژه‌ها

طراحی مدل حکمرانی امور خانواده در جمهوری اسلامی ایران

عنوان طرح

طراحی مدل حکمرانی امور خانواده در جمهوری اسلامی ایران

کارفرما

دفتر مقام معظم رهبری – به واسطه پژوهشکده مطالعات اسلامی آسیب‌های اجتماعی دانشگاه شاهد

مجری و همکاران

محمدصالح طیب‌نیا، مهدی ستوده‌فر، سهراب هاشمی نژاد، وحید کریمی، مینا فلاح

سال شروع

مهرماه ۱۳۹۹

سال اتمام

دی‌ماه ۱۴۰۰

نهاد خانواده در سال­های اخیر، در سراسر دنیا تغییر و تحولات بسیاری را تجربه نموده است. این تحولات بسیاری از صاحب­‌نظران و افراد دغدغه‌­مند را بر آن داشته تا به تحلیل مسائل خانواده و ارائه راهکارهایی برای رفع مشکلات آن بپردازند. یکی از مباحثی که در کشورمان، به­‌ویژه در دو دهۀ گذشته مطرح بوده، تعیین مکانیسم یا ساختاری برای حمایت و کمک به تحکیم بنیان خانواده در کشور است تا از این طریق، انسجامی در خصوص فعالیت‌های مرتبط در سازمان‌ها و نهادهای دولتی و خصوصی ایجاد شود و همچنین مرجعی برای پیگیری اصلاح، بهبود و تصویب سیاست‌های اثرگذار بر خانواده و نظارت بر اجرای صحیح آن‌ها از سوی دستگاه‌های اجرایی کشور باشد.

در سال‌های گذشته در راستای ایجاد تشکیلاتی با وظایف و کارکردهای ذکر شده، پیشنهاداتی از سوی نهادها و شخصیت‌های فرهنگی مطرح شده است؛ پیشنهاداتی نظیر تشکیل وزارت خانواده در دولت، کمیسیون ویژه یا دائمی خانواده در مجلس، مرکز فراقوه‌ای خانواده و … که عل‌ی­رغم بحث و بررسی‌­های فراوان هنوز به نتیجه نرسیده است. رهبر معظم انقلاب اسلامی (مد ظله­العالی) نیز در جلسات متعددی که با فعالین این حوزه داشته‌اند، اشاره به لزوم تدبیری برای تشکیل چنین ساختاری نموده و حتی در دیدار با جمعی از بانوان فرهیخته حوزوی و دانشگاهی در تاریخ سی‌ام فروردین ۱۳۹۳ به شکل گرفتن “مرکز عالی فراقوه­ای زنان و خانواده” جهت تعیین سیاست‌های واحد در این مقوله اشاره نمودند؛ نهادی فراقوه­ای که سیاست‌گذاری نماید. برنامه‌­های بلندمدت، میان­‌مدت و کوتاه‌­مدت را برای یک بازۀ زمانی مشخص در دستگاه­‌ها تنظیم و پیگیری کند. گزارش بخواهد و نظارت و ارزیابی همراه با ضمانت اجرایی داشته باشد.

با توجه به اهمیت موضوع و بیان این دغدغه توسط مقام معظم رهبری مدظله‌العالی  در جلسات مختلف، پژوهشکدۀ مهرستان با مشارکت و همکاری دانشگاه شاهد پژوهشی با عنوان «ارائه مدل حکمرانی امور خانواده در جمهوری اسلامی ایران» را در نیمه دوم سال ۱۳۹۹ در دستور کار قرار داد.

ترسیم و تحلیل وضعیت موجود حکمرانی خانواده در ایران، شناسایی نهادهای حاکمیتی موجود در حوزۀ خانواده در ایران و برخی از کشورهای منتخب، آسیب‌شناسی نظام حکمرانی خانواده، شناسایی و بررسی سناریوهای مختلف در مورد ساختار متولی حکمرانی امور خانواده، پیشنهاد مناسب­‌ترین ساختار و سازوکارهای مورد نیاز برای تشکیل آن در جمهوری اسلامی ایران از جمله موارد مطرح در این پروژه می‌باشند.

دسته‌ها
پروژه‌ها

طراحی و تحلیل مدل چرخۀ رشد خانواده

عنوان طرح

طراحی و تحلیل مدل چرخۀ رشد خانواده (شناسایی وضع موجود، وضع مطلوب و نقشه راه در مراحل زندگی خانواده)

کارفرما

مرکز احیاء اندیشه و سیرۀ علوی

مجری و همکاران 

خانم هدی صادق‌زادگان، سهراب هاشمی نژاد

سال شروع

مهرماه ۱۳۹۷

سال اتمام

شهریورماه ۱۳۹۸

ملاحظات

شناسایی مؤلفه‌ها، مسائل و چالش‌ها، ترسیم وضع مطلوب و میان‌بردها در دو مرحلۀ بلوغ ازدواج و خواستگاری (از ۷ مرحلۀ ترسیم شده فقط ۲ مرحله و صرفاً به صورت مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی انجام شده است)

 معرفی طرح

 زندگی چرخه‌ای است که برای هر فرد با تولد در جمع خانواده‌ آغاز شده و فراز و فرودهای منحصربه‌فردی را رقم خواهد زد. در این چرخه، خانواده بستری است برای پرورش یافتن و پروراندن. برخی از سختی‌ها، مشکلات و موانع موجود در مسیر این چرخه طبیعی هستند و حتی می‌توانند موجبات رشد اعضا را فراهم آورند و برخی نیز پیامد نگرش و رفتار اشتباه فرد و همچنین متأثر از مسائل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی محیط پیرامونی هستند. در این پروژه تلاش شده تا با ترسیم چرخۀ کاملی از مراحل رشد خانواده، کلیدی‌ترین موانع موجود بر سر راه رشد و تعالی خانواده شناسایی و تحلیل و راهبردهایی کارآمد پیشنهاد گردد. ترسیم وضع موجود و وضع مطلوب در هر مقطع از این چرخه و پیشنهاد طرح‌های عملیاتی برای عبور از موانع از مهم­ترین یافته‌های این تحقیق است که به روش مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی صرفاً در دو مرحلۀ بلوغ ازدواج و خواستگاری بررسی و تدوین شده است.