پایگاه رسمی پژوهشکدۀ مهرستان (مطالعات حکمرانی)

دسته‌ها
مقالات

بررسی میزان همگرایی عفت‌جنسی در دیدگاه نخبگان حوزوی و مردم

چکیده مقاله

عفت در شریعت، به‌معنای خویشتنداری و بازداشتن نفس در برابر هرگونه تمایل افراطی نفسانی از محرمات است و در مفهوم خاص آن «عفت‌جنسی»، خودداری از تمایلات افراطی جنسی است که سدی محکم در برابر تزلزل بنیان خانواده و ارتکاب به تعدی و گناه است. میزان همگرایی و درک مشترک از مفهوم عفت‌جنسی میان نخبگان علوم دینی به‌عنوان بسترسازان قانون‌گذاری و مردم عادی به‌عنوان ملتزمان به قانون، از اهمیت به‌سزایی در ضمانت اجرایی و رضایت مردمی از قوانین برخوردار است. این پژوهش در چارچوب روش تحقیق کیفی و تحلیل موضوعی (تماتیک) انجام شد. انتخاب نخبگان حوزوی شرکت‌کننده در پژوهش، به شیوه هدفمند (افراد صاحب تألیف و صاحب‌نظر در حوزه عفت‌جنسی) و مردم عادی با روش تصادفی از میان زنان و مردان شهرهای تهران و قم صورت گرفت. دیدگاه‌های هر دو گروه به روش مصاحبه نیمه‌ساختاریافته به دست آمد. تحلیل موضوعی (تماتیک) داده‌ها، با کُدگذاری باز، کُدگذاری محوری و کُدگذاری انتخابی، استخراج و طبقه‌بندی شد. یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که در مفهوم و قلمرو عفت‌جنسی بین هر دو گروه یادشده، همگرایی نسبی وجود دارد و در بخش مصادیق عینیِ عفت‌جنسی، میزان همگرایی به وضوح کاهش می‌یابد.
 

کلیدواژه‌ها: عفت جنسی، همگرایی،‌نخبگان حوزوی، مردم

دریافت متن کامل مقاله

دسته‌ها
مقالات

پیشران‌های تغییر در سبک زندگی خانوادۀ ایرانی

چکیده مقاله

خانواده یکی از کلیدی‌ترین نهادهای اجتماعی است که تقریباً در تمامی ابعاد و مؤلفه‌هایش از ماهیت شکل‌گیری و مفهوم گرفته تا  ساختار، نقش و کارکردهای درونی و بیرونی، در طول تاریخ در جوامع مختلف، دستخوش تحولات متعددی قرار گرفته است. هرچند روندهای همسویی در خصوص تغییرات خانواده در سراسر جهان مشاهده می‌شود، اما نوع، سرعت و میزان غالب تغییر و تحولات مؤلفه‌های مربوط به خانواده در جوامع مختلف یکسان نبوده و بستگی به بسیاری از عوامل تاریخی، اقتصادی، فناوری، اجتماعی و فرهنگی داشته است. شناسایی تحولات این حوزه، روندهای موجود و پیشران‌های تأثیرگذار بر تحولات آتی این نهاد نه تنها برای سیاست‌گذاران، بلکه برای بسیاری از نهادهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بسیار ارزشمند است. در این مقاله از طریق مطالعات کتابخانه‌ای و مصاحبۀ‌ عمیق تغییرات خانوادۀ ایرانی از حیث ماهیت، ساختار، کارکرد و سبک زندگی در طول نیم قرن گذشته دسته‌بندی و توصیف شده و همچنین مؤلفه‌ها و پیشران‌های عمدۀ تأثیرگذار بر تحولات آتی این حوزه شناسایی گردیده است.

 

کلیدواژه‌ها: تحولات خانواده، تحولات ساختاری خانواده، تحولات کارکردی خانواده، تغییرات در سبک زندگی خانوادۀ ایرانی، پیشران‌های تحولات خانواده.

 

دریافت متن کامل مقاله